คนตาบอดสี กับ รถไฟฟ้าในเกาหลี

0
3791

colorblindness_and_korean_subway

มีวันหนึ่งระหว่างทางกลับบ้าน ผมนั่งรถไฟฟ้าไปเจอโฆษณาชิ้นหนึ่งครับ แล้วก็ค่อนข้างสะดุดตา เป็นโฆษณาที่มีแถบสีคล้ายกับแบบทดสอบตาบอดสี ที่ผมไม่ชอบมันเอาซะเลย ! เหตุผลที่คนๆหนึ่งจะไม่ชอบแบบทดสอบตาบอดสีจะเป็นอะไรไปได้นอกจากคนๆนั้น ตาบอดสี ครับ

seoul-subway-map-for-color-blind-people.jpg

ผมตาบอดสีครับ เคยแอบบ่นๆในบล็อกตอนไปเที่ยวที่ญี่ปุ่น ผมใช้เวลาอยู่นานพอสมควรกับเส้นทางรถไฟฟ้าของญี่ปุ่น ที่มีหลายสายและการแบ่งสายรถไฟญี่ปุ่นด้วยการใช้ชื่อสายและสี ทำผมเกือบเอาชีวิตไม่รอด มันอึดอัดเวลาเดินทางพอสมควร แต่ผมก็ไม่โทษเขานะ เพราะว่าเส้นทางรถไฟฟ้าเขาเยอะ มันก็สะดวกสบายกับคนบ้านเขาดี ไม่มีปัญหาอะไร

นี่คือภาพที่ผมได้เห็นวันที่ไปเที่ยวที่ญี่ปุ่นครับ เป็นภาพที่เจ็บปวดยิ่ง
นี่คือภาพที่ผมได้เห็นวันที่ไปเที่ยวที่ญี่ปุ่นครับ เส้นทางรถไฟฟ้าของญี่ปุ่นยากได้ใจเลย แต่เห็นว่าเดี๋ยวนี้โตเกียวเปลี่ยนไปเยอะแล้วล่ะครับ

ผมตาบอดสีเขียวครับ พอพูดคำนี้ ทุกคนก็อาจจะหยิบใบไม้ขึ้นมา แล้วถามว่าสีนี้คือสีอะไร… ผมก็จะตอบว่า มันก็คือสีเขียว เขียวแบบเขียวอ่อน มันก็พอมองออกครับ เอาเป็นว่าผมไม่เห็นบางโทน เพื่อความเข้าใจ เขาก็มีเป็นตารางเทียบสีให้ดูครับ

color-testing-graph-2เคสของผมจะอยู่ในประเภทที่สอง

ย้อนกลับมาดูข้อความในโฆษณานั้นกัน…

แปลเป็นใจความได้ว่า

พบกับเส้นทางรถไฟสำหรับผู้ที่มีปัญหาทางสายตา, สีที่เห็นอาจจะไม่เหมือนกัน  แต่จุดหมายปลายทางนั้นเหมือนกัน”

อ่านจบก็เกิดความคิดว่า คนที่นี่เขาเคารพทุกๆสิทธิ์ของคนทุกคนที่ใช้บริการรถไฟฟ้าจริงๆ ตั้งแต่คนแก่ สตรีมีครรภ์ หรือแม้กระทั่งคนที่มีปัญหาด้านการมองเห็น เอาเข้าจริงๆผมก็ยังไม่ทราบว่าเขาทำไปเพื่ออะไร เลยหาข้อมูลต่อก็พบรายละเอียดเกี่ยวกับโครงการนี้ครับ

เรียกว่าไม่ธรรมดา เอาจุดอ่อนของคนที่มีปัญหาเกี่ยวกับการมองเห็นสี มาวิเคราะห์เป็นข้อๆเลยครับ แล้วแก้ทีละจุด ผมยกตัวอย่างที่สำคัญๆ อย่างเช่น สายบางสายที่มาตัดกัน บางทีการใช้สีที่ใกล้เคียงกัน มันก็จะทำให้เราเห็นสีเป็นสีเดียวกันได้ครับ ดังตัวอย่างในภาพนี้

solving_color_problem

นี่เป็นหนึ่งในแนวคิดครับ นอกจากนี้ก็ยังมีเรื่องของการออกแบบให้สายไม่ตัดกันเป็นเส้นตรง ไม่ทับกัน ดั่งในรูป โดยเปลี่ยนให้เป็นเส้นโค้งแทนป้องกันการสับสนของสี คนที่มีความผิดปกติในการมองเห็นสีพอสีที่ใกล้เคียงมากๆ มันไปเจอกันมันจะแยกไม่ออกครับ ซึ่งเขาก็ได้แก้ไขโดยการใช้เส้นโค้งไม่ให้ไปทับกัน และใส่สีให้ขอบทำให้แยกสีออกจากกันได้

curve

ทั้งหมดนี้ได้ออกมาเป็นแผนที่สำหรับผู้ที่มีปัญหาในการมองเห็นสีดั่งที่เห็นในภาพนี้ครับ

แผนที่ก่อนและหลังดีไซน์
แผนที่ก่อนและหลังดีไซน์

ผมนี่ขอชื่นชมให้กับทีมงานทุกคนที่อยู่เบื้องหลัง และอยากให้ลองเข้าไปดูในเว็บของโครงการนี้ แม้ว่าจะเป็นภาษาเกาหลีก็เถอะครับ แต่จะได้เห็นที่มาที่ไปและรายละเอียดต่างๆที่ผ่านการวางแผนมาเป็นอย่างดี

จริงๆแล้วโดยพื้นฐานการแบ่งสายรถไฟฟ้าในเกาหลีก็ไม่ได้เป็นอุปสรรคเท่าไรครับ คนที่มีปัญหาเรื่องการมองเห็นสี ส่วนใหญ่จะเลี่ยงการจดจำรายละเอียดที่เป็นสี ดังนั้นแทนที่จะจำสีก็ไปจำหมายเลข ชื่อสถานี หรือหมายเลขสถานีแทนได้ รวมไปถึงมีแอพสำหรับรถไฟฟ้าที่แสนสะดวกสบาย ไม่ต้องมานั่งไล่เส้นทาง

แต่สิ่งที่ผมประทับใจคงเป็นเรื่อง “การเคารพในสิทธิ์ของตัวเอง” และ “สิทธิ์ของผู้อื่น” ของคนเกาหลีครับ ในระหว่างการเดินทางไปยังจุดเป้าหมายเดียวกัน เรามีเพื่อนร่วมเดินทางไปด้วยมากมาย ซึ่งมันมากจนเราอาจจะละเลยและมองข้ามใครสักคน  แต่การที่จะมีใครสักคนมองเห็นคุณค่าของทุกคนที่ใช้ถนนและเส้นทางนี่ล่ะผมคิดว่ามันเป็นความใส่ใจอย่างหนึ่ง และบ่งบอกถึงคุณสมบัติของคนเกาหลีได้เป็นอย่างดีเลย เกี่ยวกับการเคารพสิทธิ์ซึ่งกันและกัน

ก็อยากให้เรายึดมั่นในสิทธิ์ของตัวเอง พึงเรียกสิทธิ์ของตัวเองที่ควรได้รับ และที่สำคัญไม่ริดรอนสิทธิ์ของคนอื่น สังคมก็จะน่าอยู่ครับ

 

หัวข้ออ่านเล่นๆ

  • เดี๋ยวนี้รถไฟญี่ปุ่นก็เปลี่ยนไปเยอะแล้วนะครับ ลองเข้าไปอ่านในเว็บนี้กันได้ คลิก